13/10/2015 tarihli ve 29501 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2015/8113 sayılı 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar ile Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin getirdikleri kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarına verilen geçici ithal izni süresi altı aydan yirmi dört aya çıkarıldı.
Buna göre, yurt dışında ikamet eden kişilerin getirdiği taşıtların 730 gün (iki yıl) süreyle Türkiye’de kalabilmesi mümkün olup bu sayede özellikle gurbetçi vatandaşlarımızın Türkiye’de araçlarıyla daha uzun süre kalabilmelerine imkan sağlanmıştır.
Dolandırıcılara dikkat!
Kamuoyunda sürelere ilişkin yapılan bu düzenlemenin yurtdışından ucuz araç getirilerek kullanmanın önünü açacağı ve herkesin bu haktan yararlanabileceği şeklinde bir algı oluşmuştur.
Bu algı yanlış olduğu gibi bu düzenlemeyi fırsat bilen dolandırıcılar bazı internet siteleri ve oto galerileri, vatandaşlarımızın Gürcistan’dan düşük ücretler ödeyerek alacakları lüks araçları Türkiye’de sorunsuz olarak kullanabileceğine ilişkin yanlış bilgiler sunmaktadırlar. Bu işlemler için Gürcistan’a dahi gidilmesine gerek olmadığı ve belli bir komisyon karşılığında işlemlerin kendilerince yapıldığını belirtmektedirler. Dahası getirilecek taşıta verilecek sürenin bitiminde taşıtı kullanmaya devam etmek için giriş-çıkış işlemi yapılmasının yeterli olduğunu iddia etmektedirler.
Bu iddialar vatandaşlarımızı kandırmaya yönelik olup tamamen Gümrük mevzuatına aykırı bilgiler ihtiva etmektedir. Bakanlığımız birimlerince bu tür usulsüz kullanımlar tespit edilerek araçların yurt dışı edilmeleri sağlanmaktadır.
Türkiye’de yerleşik kişilerin bu haktan yararlanarak, Gürcistan’dan kendi adlarına yabancı plakalı bir taşıt getirmesi mümkün olmayıp bu durum mevzuat hükümlerinin ihlali anlamına gelmektedir.
Vatandaşlarımızın mağdur olmaması için dolandırıcıların bu tür iddialarına itibar etmemeleri gerekmektedir.
Gürcistan-Acara Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti Batum’da faaliyetlerine devam eden Batumi Turkish Law and Consulting Office bu mağduriyetlere öncelikle önleyici hukuk bazında vatandaşlarımızı bilgilendirmektedir. Buna rağmen bu tuzağa düşen vatandaşlarımızın mağduriyetlerini bünyesinde bulunan Gürcü ve Türk avukatların ortak çalışmaları ile gidermektedir.
Kimler hak sahibi olabilir?
Ayrıntılara değinecek olursak; bu konuda hak sahibi olmak için yurt dışında yerleşik olarak tabir edilen gerçek veya tüzel kişiler başvuru tarihinden itibaren geriye dönük son bir yıl içinde 185 günden uzun olarak yurt dışında yerleşik olarak bulunmalıdır. Bu şarta uyan kişiler bu yasa kapsamında geçici ithalat ile ülkemizde yabancı plakalı aracı ile dolaşım sağlayabilir.
Yurt dışında ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve yabancılar yurt dışında başka ülke kayıtlarında kendi üzerlerine tescilli bulunan yabancı plakalı araçlarını bu düzenleme ile 24 ay (730 gün) ülkemiz sınırları içerisinde kullanabilirler. 730 gün dolaşımda bulunan ve zamanı dolan araçlar yurt dışına çıkarılırlar, tekrar hak sahibi olabilmeleri için en az 6 ay (185 gün) yurt dışında kalması mecburidir.
Getirilen aracı kimler kullanabilir? Ve kimler kullanamaz?
Gürcistan’dan araç getirmek yani yasa ile şartlara uygun araç getirebilmek için bu taşıtların ülkemiz dışında yerleşik olarak ikamet eden bir kişinin üzerine tescilli olmalı ve Gürcistan’da tescil kayıtlarının altında olması şarttır. Getirilecek aracın tescilinin gümrükte belgelenmesi ve ibrazı gerekir. Getirilen yabancı plakalı araç ile birlikte römork, yarı römork ve motorsuz karavan getirilebilir. Temel şart aracın Gürcistan’da yaşayan ruhsat sahibinin aracı kullanmasıdır. Getirilen aracı hak sahibi ve vekalet sahibi kişiler dışında ikamet yeri Gürcistan’da bulunan eşi, annesi, babası, ve çocukları kullanabilir.Bu şartlarda T.C vatandaşı olan burada yaşayan sürekli ikamet eden kişiler; burada ikamet eden yabancı uyruklu olan eşine, yurt dışında yaşayan anne-baba ve kardeşlerine, akrabasına, arkadaşına, vs. ait aracı ülkemize kendi adına getiremezler. Vekaleten de bu kişiler adına araç getirmek mümkün değildir. Getirilen aracı süreklilik arz edecek şekilde kullanamazlar. Bu tür kullanımlar tespit edilirse araç sahibi(hak sahibi) ve hak sahibi olmayan kullanıcı kişiler hakkında ayrı ayrı 4458 sayılı Gümrük kanunun 238. Maddesi uyarınca ceza yazılır ve araç derhal yurt dışı edilir.
Süre aşımı durumunda yaptırım ve cezalar nelerdir?
Bu kanuni sürenin aşılması durumunda süre bitimini müteakip 3 ayı aşmayan sürelerde yurt dışına çıkılması durumunda 4458 sayılı Gümrük kanununun 241/5-b maddesine göre 6 kat usulsüzlük cezası verilir ve derhal tahsil edilir.
Eğer bu süre aşımı 3 aydan fazla ise 4458 sayılı Gümrük kanunun 238. Maddesi gereğince aracın gümrük vergilerinin ¼ dörtte biri) kadar para cezası uygulanır ve derhal tahsil edilir. Araç yurt dışı edilir.
Gürcistan ile ilgili bilgi paylaşımımız devam edecektir, bizden yazmamızı istediğiniz konuları, görüş ve önerilerinizi info@batumiturkishlawoffice.com veya www.batumiturkishlawlawoffice.com adreslerine yazabilirsiniz.
Saygılarımla…
Av.Fatih SARIOĞLU